Τα κατοικίδια μπορούν να βιώσουν τις ίδιες ασθένειες του νευρικού συστήματος με τους ανθρώπους. Ο εξιδικευμένος κτηνίατρος μπορεί δουλέψει μαζί σας σε συνεργασία με τον οικογενειακό σας κτηνίατρο ώστε να κατευθύνει και να προσφέρει τις εξειδικευμένες υπηρεσίες που χρειάζεται το κατοικίδιό σας.
Νευρικό κύτταρο
ο νευρικό σύστημα είναι το πιο σημαντικό σύστημα του οργανισμού μας διότι αυτό είναι ο «κεντρικός υπολογιστής» του σώματος, υπεύθυνος για τις βασικές νοητικές λειτουργίες αλλά και τη συνολική λειτουργία του οργανισμού αφού είναι αυτός που υποδεικνύει το πώς πρέπει να λειτουργήσουν όλα τα όργανα , ώστε να διατηρηθεί η ομοιόσταση του οργανισμού και να ανταποκριθεί στα εξωτερικά ερεθίσματα. Αποτελείται από το κεντρικό νευρικό σύστημα ( εγκέφαλο + νωτιαίο μυελό) και το περιφερικό νευρικό σύστημα (περιφερικά νεύρα).
Καθένα από τα παραπάνω τμήματα του νευρικού συστήματος μελετώνται με διαφορετικά διαγνωστικά μέσα για τα οποία θα σας ενημερώσει ο κτηνίατρος που θα διαχειριστεί το νευρολογικό περιστατικό.
Έχετε υποψία ότι το ζωάκι σας πάσχει από μία νευρολογική νόσο?
Συνήθεις ενδείξεις / συμπτώματα νευρολογικής νόσου:
- Επιληπτικές κρίσεις (πέφτει στο πλάι, σιελόρροια, απώλεια ούρων και κοπράνων , απώλεια συνείδησης , σπασμοί)
- Αποπροσανατολισμός (το κατοικίδιο είναι χαμένο, δεν αναγνωρίζει τους ιδιοκτήτες)
- Απώλεια όρασης (πρόσκορουση σε αντικείμενα και πολύ έντονος φόβος)
- Άσκοπη περιπλάνηση (το ζωάκι ξεκινά να πηγαίνει προς ένα στόχο και ξεχνιέται)
- Αλλαγή συμπεριφοράς (πχ ουρεί μέσα στο σπίτι ενώ πριν δεν το έκανε ποτέ)
- Καταναγκαστικές κινήσεις( π.χ. κυκλικές κινήσεις)
- Υπερδιέγερση ( αδυναμία να μείνει σε ένα σημείο ή απώλεια ύπνου)
- Κλίση κεφαλής που συνοδεύεται από ακανόνιστες κινήσεις των οφθαλμών και εμετούς
- Πόνος στις κινήσεις του αυχένα ή χαμηλωμένη κεφαλή (low head carriage)
- Αταξία (μη συνοτονισμός των κινήσεων)
- Πάρεση (αδυναμία)
Αν έχετε την υποψία ότι το κατοικίδιό σας έχει κάποιο νευρολογικό θέμα , προσκομίστε το απευθείας στα επείγοντα. Ο χρόνος που παρεμβάλλεται ανάμεσα στην εκδήλωση των συμπτωμάτων και στην αντιμετώπιση (προσκόμιση) σε πολλές περιπτώσεις είναι ιδιαίτερά κρίσιμος.
Ισχύει ότι υπάρχουν και οι χρόνια εξελισσόμενες νευρολογικές παθήσεις αλλά αυτές που είναι οξείες και οξεία εξελισσόμενες είναι εξαιρετικά επικίνδυνες για τη ζωή του ζώου και ο χρόνος προσκόμισης και αντιμετώπισης έχει σημασία.
Οπότε είναι πολύ πιο ασφαλές να προσκομισθεί άμεσα (<12ωρες) , να εκτιμηθεί από εξειδικευμένο κτηνίατρο και να κριθεί αν ο ασθενής χρίζει άμεσης παρέμβασης ή πρέπει να παρακολουθηθεί και να γίνει παρέμβαση σε δεύτερο χρόνο.
Καταστάσεις που χρίζουν άμεση προσκόμιση στα επείγοντα είναι:
- Οι επιληπτικές κρίσεις
- Οξεια παράλυση οπίσθιων άκρων (παραπάρεση) , οξεία παράλυση και των τεσσάρων άκρων (τετραπάρεση) ή μονοπάρεση (πάρεση ενός άκρου)
- Απώλεια ή μεταβολές στη επίπεδο συνείδησης , αλλαγή συμπεριφοράς ή επιθετικότητας
- Πιθανή κάκωση στη ΣΣ ( τροχαίο , πτώση κτλ)
- Πιθανό ισχαιμικό ή αιμορραγικό επεισόδιο στον εγκέφαλο
Οι σκύλοι και οι γάτες μπορούν να προσβληθούν από – αντίστοιχες τον άνθρωπο- παθήσεις του εγκεφάλου, του νωτιαίου μυελού και του περιφερικού νευρικού συστήματος.
Συνήθεις παθήσεις του νευρικού συστήματος που κατατάσσονται στον τομέα της κλινικής νευρολογίας και της νευροχειρουργικής περιλαμβάνουν την επιληψία , προβολή/ έκθλιψη μεσοσπονδύλιων δίσκων , τραυματισμό του νωτιαίου μυελού , όγκους ( νεοπλασίες) του εγκεφάλου , κρανιοεγκεφαλική κάκωση και πολλές άλλες. .
Παρότι τα νευρολογικά θέματα είναι καταστάσεις που μπορούν να προκαλέσουν έντονο stress στον κηδεμόνα του ζώου επειδή συνήθως είναι έντονα , ανεξέλεγκτά , αφήνοντας τον κηδεμόνα να μην ξέρει πώς να τις διαχειριστεί , ωστόσο πολλά από τα νευρολογικά προβλήματα μπορούν να θεραπευθούν επιτυχώς !!!!
Για τη διάγνωση και θεραπεία των νευρολογικών παθήσεων χρειάζεται ένας βαθμός εξειδίκευσης.
Η ομάδα μας διαθέτει εξειδικευμένο κτηνίατρο και εξειδικευμένα διαγνωστικά μέσα τα οποία είναι διαθέσιμα για να βοηθήσουν την ακριβή διάγνωση και εκτίμηση των νευρολογικών συμπτωμάτων , συμπεριλαμβανόμενου μαγνητικού τομογράφου (MRI ), μυελογραφία, λήψη και ανάλυση εγκεφαλονωτιαίου υγρού και δυνατότητα λήψη βιοψίας μυών και νεύρων από συγκεκριμένα σημεία του σώματος.
Το πρώτο βήμα στη διαχείριση ενός νευρολογικού περιστατικού – μετά από τη λήψη εκτεταμένου ιστορικού από τον εξειδικευμένο κτηνίατρο – είναι η πλήρης νευρολογική εξέταση.
Η νευρολογική εξέταση είναι μία ειδική κλινική εξέταση που πραγματοποιείται από εξειδικευμένο κτηνίατρο , με το ζώο σε πλήρη συνείδηση (χωρίς ηρέμηση ή αναισθησία) . Είναι μια σειρά από τεστ , πραγματοποιούνται με το κατοικίδιο σε κίνηση και σε στάση και ελέγχουν την ακεραιότητα του κεντρικού νευρικού συστήματος, δηλαδή:
- στοχεύει στον προσδιορισμό του τμήματος του νευρικού συστήματος που πάσχει ή με την ιατρική ορολογία στη ΝΕΥΡΟΑΝΑΤΟΜΙΚΗ ΕΝΤΟΠΙΣΗ ΤΟΥ ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΟΣ
Μία σωστή και πλήρης νευρολογική εξέταση διαρκεί 20-35 λεπτά, χρησιμοποιούνται συγκεκριμένα εργαλεία -μη παρεμβατικά και μη επώδυνα- και πραγματοποιείται σειρά από νευρολογικά τεστ.
Υπόμνημα : Γενικά στην νευρολογία ανθρώπων και ζώων η νευρολογική εξέταση εντοπίζει την περιοχή του νευρικού συστήματος που έχει το πρόβλημα αλλά ΟΧΙ το τί ακριβώς συμβαίνει στο σημείο εκείνο. Για το προσδιορισμό του τύπου της βλάβης χρησιμοποιούνται πιο εξειδικευμενα απεικονιστικά μέσα. Κοινώς μια μάζα/όγκος ,μια φλεγμονή, μια εγκεφαλίτιδα, αιμορραγία ή ισχαιμικό επεισόδιο στο ίδιο σημείο του εγκεφάλου θα μας δώσει το ίδιο σύμπτωμα. Αν η νευρολογική εξετάση μπορούσε να απαντήσει σε όλες τις ερωτήσεις μας δεν θα υπήρχε η αναγκή επι δεκαετίες σειρά επιστημόνων να προσπαθεί να αναπτύξει διαγνωστικά εργαλεία όπως η αξονική και η μαγνητική τομογραφία.
Μαγνητικές τομογραφίες εγκεφάλου
Τ2 TRANSVERSE
Χωροκατακτητική αλλοίωση (μάζα) δεξιού απιοειδούς λοβού (πιθανό γλοίωμα)
T2 Transverse
T1 dorsal
T1 dorsal με σκιαγραφικό (gad)
Χωροκατακτητική αλλοίωση (μάζα) στην γεφυροπαρεγκεφαλιδική γωνία
(καρκίνωμα του χοριοειδούς πλέγματος του εγκεφάλου/ μηνιγγίωμα)
T2 Sagittal
Έξοδος υλικού δίσκου Α3/4 – τύπος HNP (hydrated nucleus pulposus extrusion) & προβολή δίσκου Α6/7 (Εκφυλιστική δισκοπάθια)
Τ1 dorsal
GESTIR
Ρήξη προσθίου χιαστού
Η νευρονατομική εντόπιση και ο καθορισμός της διαφορικής διάγνωσης (λίστας πιθανών νοσημάτων με βάση αυτή) θα καθορίσει τα διαγνωστικά μέσα που χρειάζονται για περαιτέρω διερεύνηση όπως :
- Γενικός αιματολογικός έλεγχος (γενική και βιοχημικά): ναι ! υπάρχουν διαταραχές σε παραμέτρους τους αίματος που μπορούν να δώσουν νευρολογικά συμπτώματα και να προσομοιάσουν νευρολογικές νόσους
- Ειδικές ορολογικές δοκιμές ή ορμονολογικές εξετάσεις
- Μυελογραφία
- Μαγνητική τομογραφία (MRI)
- Λήψη εγκεφαλονωταίου υγρού
- Αξονική τομογραφία (CT)
- Ηλεκτρομυογράφημα
- Βιοψία μυών ή νεύρων
Σημειώνεται ότι ο γενικός αιματολογικός έλεγχος (γενικά και βιοχημικά) είναι απαραίτητος , τόσο για κατεύθυνση προς τη σωστή νευρολογική νόσο και αποκλεισμό κάποιων , όσο και για την διενέργεια ΟΠΟΙΑΣΔΗΠΟΤΕ διαγνωστικής μελέτης απαιτεί γενική αναισθησία.
Ο προσδιορισμός του προβλήματος , με τη βοήθεια των παραπάνων εργαλείων , βοηθά στο διαχωρισμό των νευρολογικών περιστατικών σε χειρουργικά ή μη χειρουργικά δηλαδή σε αυτά τα οποία υπάρχει κάποια χειρουργική παρέμβαση που μπορεί να γίνει και σε αυτά που δεν υπάρχει κάποια χειρουργική εφικτή παρέμβαση.
Οι θεραπευτικές μέθοδοι που προτείνονται και στην πλειοψηφία τους έχουν δοκιμαστεί πολλές φορές με επιτυχία στο Νοσοκομείο Ζώων Αθηνών είναι οι ακόλουθες:
- Θεραπευτικά πρωτόκολλα (με φάρμακα) απλά ή συνθετα για μη χειρουργικά περιστατικά
- Χημειοθεραπευτικά πρωτόκολλα σε περίπτωση γενικευμένων νεοπλασιών
- Ανοσορρυθμιστικά πρωτόκολλα, σε νευρολογικές νόσους του ανοσοποιητικού
- Θεραπεία (με φάρμακα) / ‘Ελεγχος των νοσημάτων που δευτερογενώς έχουν προσβάλει το ΚΝΣ
- Υποστηρικτικές φυσιοθεραπείες σε ζώα με μη χειρουργικά νευρολογικά προβλήματα
- Χειρουργείο Σπονδυλικής Στήλης
- Φυσιοθεραπείες σε ασθενείες με πρόσφατα χειρουργεία στη ΣΣ
- Ακτινοθεραπεία – σε περιστατικά που η ακτιθεπαραπεία λειτουργεί είτε πριν από τη χειρουργική αντιμετώπιση (για συρρίκνωση του όγκου) είτε σαν πρωτευόν θεραπευτικό μέσο) σε συνεργασία με ακτινοθεραπευτικό κέντρο στην περιοχή της Ζυρίχης
Μερικές συνηθισμένες νευρολογικές παθήσεις στην κτηνιατρική πράξη
- Επιληπτικές κρίσεις (Seizures)
- Αιθουσαίο σύνδρομο (Vestibular Disease) – κεντρικό ή περιφερικό ή των γηραιών(ιδιοπαθές)
- Εγκεφαλίτιδα (Encephalitis) (βακτηριακή, παρασιτική, ιογενής, ανοσολογικού τύπου, εκφυλιστική (με γενετικό ή μη υπόβαθρο)
- Ισχαιμικά επεισόδια (Strokes : αφορούν περιοχές του εγκεφάλου , infarcts (έμφρακτα) : αφορούν ισχαιμικά επεισόδια στον νωτιαίο μυελό)
- Νεοπλασίες / Όγκοι στον εγκέφαλο (Brain Tumors)
- Κρανιοεγκαφαλική κάκωση (ΚΕΚ) (Head Trauma)
- Συγγνενείς νευρολογικές ανωμαλίες (Congenital Anomalies)
- Παράλυση (Paralysis)-Παρεση (αδυναμία ) Tetraparesis /paraparesis ( πάρεση οπίσθιων άκρων)
- Νευρομυϊκά Νοσήματα – Nευροπάθειες /Μυοπάθειες (Neuromuscular Disorders) (Myasthenia Gravis, Neuropathies)
- Ατλαντοαξονική αστάθεια (Atlantoaxial Instability)¨
- Δισκοπάθεια / Intervertebral Disk Disease (IVDD)
- Δισκοσπονδυλίτιδα (Diskospondylitis)
- Συριγγομυελία ( Syringohydromyelia)
- Εκφυλιστική μυελοπάθεια
- Νεοπλασίες της ΣΣ (μηνιγγιώμα, λέμφωμα, μελάνωμα)
- Κατάγματα ΣΣ είτε τραυματική αιτιολογίας είτε αυτόματα στο υπόβαθρο καρκίνων των οστών
- Υδροκεφαλία